Uitgaven aan farmaceutische zorg stegen in 2018 met 1,1%

Dat de uitgaven aan farmaceutische zorg inclusief de kosten van de geneesmiddelen in 2018 maar met 1,1% zijn toegenomen, betekent opnieuw een meevaller voor de overheid. In de Rijksbegroting voor 2018 is nog rekening gehouden met een toename van 2,4%. De meevaller is minder groot dan bij de uitgaven in 2017, toen de gerealiseerde stijging 1,3% bedroeg en in de Rijksbegroting rekening was gehouden met een toename van 4,6%.

De meevallende uitgavenstijging voor 2018 komt vooral door een beperkte toename van het geneesmiddelengebruik. Uitgedrukt in standaarddagdoseringen (DDD) steeg het gebruik met ongeveer 0,5%. In de jaren daarvoor – 2015, 2016 en 2017 – nam het geneesmiddelengebruik uitgedrukt in DDD’s al steeds minder sterk toe, met respectievelijk 2,6%, 2,0% en 1,3%.

De toename van het geneesmiddelen-gebruik vlakt daarmee duidelijk af en blijft achter bij het niveau dat op basis van de vergrijzing en de bevolkingstoename zou mogen worden verwacht. Omdat de omvang van de bevolking in 2018 eveneens met ongeveer een half procent toenam, is in 2018 het gebruik ven geneesmiddelen – uitgedrukt in DDD’s per hoofd van de bevolking – vrijwel gelijk gebleven.

Orkambi

De meeste openbaar apothekers zullen een toename van de uitgaven niet zonder meer herkennen in de omzetontwikkeling van hun eigen apotheek. Dat komt omdat de volledige stijging van de uitgaven kan worden toegerekend aan het naar verhouding dure Orkambi, dat maar door een gering aantal apotheken wordt verstrekt. Als het taaislijmziektemiddel Orkambi, dat pas in het najaar van 2018 is toegelaten tot het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS), buiten beschouwing wordt gelaten, is zelfs sprake van een beperkte uitgavendaling.

Overigens worden de werkelijke uitgaven aan Orkambi, net als die voor een aantal andere dure, intra- en extramurale geneesmiddelen, niet openbaar gemaakt. De reden daarvan is dat de minister van VWS, in zogeheten financiële arrangementen, geheime prijsafspraken met de fabrikanten heeft gemaakt.

Eind 2018 informeerde de minister de Tweede Kamer over de voortgang van de financiële arrangementen. Op basis van voorlopige cijfers over kalenderjaar 2017 schat de minister in dat er op deze middelen gemiddeld 20% korting is bedongen. Fabrikanten betaalden over 2017 in totaal € 78 miljoen terug aan kortingen. Vanwege het geheime karakter van de afspraken wordt dat bedrag niet uitgesplitst naar individuele middelen. 

Data en feiten 2019

Deze en andere actuele ontwikkelingen binnen de openbare farmacie komen aan de orde in het deze week verschenen Data en feiten met cijfers over 2018. Via de website van de SFK kunt u een gratis pdf-versie downloaden of een papieren exemplaar bestellen.