2000 openbare apotheken bij aanvang kalenderjaar

Gedurende het afgelopen jaar openden negentien nieuwe apotheken hun deuren, waarvan één poliklinische apotheek. Daartegenover stond een aantal van vijftien apotheken, waarvan de deuren definitief dicht gingen. Daaronder waren geen dienstapotheken of poliklinische apotheken. Per saldo kwamen er in 2019 dus vier apotheken bij.

BENU de grootste

In Nederland zijn vier grote apotheekformules met ieder meer dan tweehonderd aangesloten apotheken. Een apotheekformule bestaat uit een groep apotheken die volgens een bepaald concept zijn ingericht en/of worden gefaciliteerd vanuit een centrale organisatie. Ze zijn (veelal) gelieerd aan een groothandel.

Uit een inventarisatie van de SFK blijkt dat BENU Apotheken, verbonden aan groothandel Brocacef, begin 2020 wederom de grootse apotheekformule is met in totaal 481 aangesloten apotheken. Daarvan zijn er 336 eigendomsapotheken. De rest (145) zijn partnerapotheken, dat wil zeggen dat de apotheker eigenaar van de apotheek is, maar wel profiteert van de voordelen van een formule.

Afgelopen najaar heeft Brocacef van de Autoriteit Consument en Markt (ACM) toestemming gekregen om twintig van de eenentwintig apotheken van apotheekketen Thio Pharma over te nemen. Omdat deze apotheken al sinds 2012 partnerapotheken van BENU waren, verandert daardoor het aantal bij BENU aangesloten apotheken niet; ze zijn van partner-apotheken eigendomsapotheken geworden.

Overige formules

Met 462 aangesloten zelfstandige apotheken komt Service Apotheek – gelieerd aan groothandel Mosadex – op de tweede plaats. Service Apotheken zijn geen eigendom van de groothandel. Binnen PACT hebben zich 323 apotheken verenigd voor ondersteuning bij de contractering met zorgverzekeraars.

PACT-leden worden gefaciliteerd door samenwerkingsplatform Pluriplus van groothandel Pluripharm. De apotheken zijn niet verplicht om bij die groothandel in te kopen en zijn, in tegenstelling tot Service Apotheken en verreweg de meeste BENU Apotheken, niet als zodanig herkenbaar in het straatbeeld. Groothandel Alliance Healthcare heeft 208 apotheken aan zich gebonden. Hiervan zijn er 63 in eigendom – Boots Apotheken – en vallen de overige onder de vlag van de Alphega-formule.

Van de overige ketens en formules was begin 2020 de Stichting VNA de grootste. VNA is (mede)eigenaar van 152 apotheken. Daarna volgen kleinere apotheekketens als Medsen met 45 eigendomsapotheken, de Verenigde Apotheken Limburg (VAL) met 33 apotheken, de Acdapha groep met 14 eigen en 8 franchise-apotheken, en de Zorggroep Almere, met 16 apotheken. In totaal telt SFK 1765 apotheken die verbonden zijn aan een keten of formule. Dat komt neer op 88% van alle openbare apotheken, iets minder dan een jaar geleden.