Maagbeschermer omeprazol meeste gebruikers in 2019

Jaarlijks publiceert de SFK een overzicht van de geneesmiddelen met de meeste gebruikers. Dit jaar hanteert de SFK voor het eerst andere criteria. Tot dusver bestond de lijst uit geneesmiddelen die in het basispakket zijn opgenomen. Daarbij bleven de gebruikers van geneesmiddelen waarvoor weliswaar een receptplicht bestaat, maar die niet worden vergoed, buiten beeld.

Dit geldt bijvoorbeeld voor de anticonceptiepil. De combinatie van een oestrogeen met levonorgestrel, die door meer dan een miljoen vrouwen wordt geslikt, staat nu op nummer vier, maar nam in voorgaande jaren een veel lagere positie in. Omdat de pil alleen voor vrouwen tot 21 jaar in het basispakket is opgenomen, telden toen alleen de pilgebruiksters tot die leeftijd mee en zij vormen maar ongeveer een kwart van alle gebruiksters.

Herberekenig

Op deze pagina worden mensen als gebruikers beschouwd als ze via een openbare apotheek een receptplichtig geneesmiddel hebben ontvangen of een niet-receptplichtig geneesmiddel dat is opgenomen in het basispakket. Deze nieuwe criteria leiden tot andere aantallen gebruikers dan voorheen. Voor een goede vergelijking met 2018 zijn daarom de aantallen gebruikers over dat jaar herberekend volgens de nieuwe regels.

Een gevolg is bijvoorbeeld dat maagbeschermer omeprazol in 2018 ongeveer 300.000 gebruikers meer heeft dan het aantal dat de SFK vorig jaar heeft gepubliceerd. Dat is het aantal gebruikers van receptplichtig omeprazol, dat het middel niet vergoed krijgt. Maagbeschermers behoren alleen tot het basispakket voor mensen die daarop langdurig zijn aangewezen.

Stijgers en dalers

De grootste stijger in de top 10 over 2019 is pantoprazol, eveneens een maagzuurremmer, die op plaats drie staat. Het aantal gebruikers nam met 85.000 (8%) toe. Voor een beperkt deel kan die toename worden verklaard doordat gebruikers van ranitidine na de terugroepactie in het najaar van 2019 zijn overgegaan op panto-prazol. Overigens is ongeveer een gelijk aantal ranitidinegebruikers overgestapt op omeprazol, terwijl daarvan het aantal gebruikers niet toenam.

Van colecalciferol (vitamine D3) nam het aantal gebruikers in de jaren tot en met 2018 alleen maar toe. De afname in 2019 is ongetwijfeld het gevolg van de pakketmaatregel per 1 januari 2019. Sindsdien is een deel van de producten met colecalciferol uitgesloten van vergoeding.

De sterkste daling in de top 10 komt op het conto van diclofenac. Het aantal gebruikers neemt al enkele jaren af, maar niet eerder met zoveel: 155.000. Van naproxen – bij risicopatiënten de eerste keus onder de NSAID’s – nam het aantal gebruikers het afgelopen jaar met 100.000 toe tot 775.000. Daarmee komt het net buiten de top 10, op plaats twaalf.