Meer medicijngebruik in lage SES-gebieden

De SES-score is een score die de sociaal-economische status van een wijk of buurt weergeeft. De gemiddelde SES-score in Nederland is ongeveer 0. In gebieden met een hogere SES-score zijn de inwoners gemiddeld welvarender en/of hoger opgeleid en/of langduriger aan het werk dan in gebieden met een lagere SES-score.

Voor de huidige analyse gebruikte de SFK de gemiddelde SES-scores van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van viercijferige postcodes uit 2022. Deze scores zijn gekoppeld aan de viercijferige postcode van apotheekbezoekers om hen in te delen in SES-categorieën.

Gebruik

In gebieden met de laagste SES-scores (lager dan -0,2) gebruikten apotheekbezoekers van oktober 2023 tot en met september 2024 geneesmiddelen uit gemiddeld 4,0 geneesmiddelgroepen (op ATC4-niveau). In gebieden met de hoogste SES-scores (0,2 of hoger) lag dit aantal op gemiddeld 3,6. Omgerekend naar het aantal gebruikte standaarddagdoseringen (DDD) is het gebruik per apotheekbezoeker 684 DDD in de laagste SES-categorie en 589 DDD in de hoogste SES-categorie (verschil 16%). Gemiddeld gebruiken ouderen meer DDD’s dan jongeren.

Omdat de gemiddelde leeftijd in de laagste SES-categorie lager ligt dan in de overige categorieën, is de leeftijd in dit geval waarschijnlijk niet de verklaring van het hogere gebruik in de laagste SES-categorie.

Middelen

Wanneer wordt gekeken naar de grootste verschillen in aantal gebruikers van pakketgeneesmiddelen (per aantal apotheekbezoekers) in de hoogste en laagste SES-categorieën, is te zien dat er in de laagste SES-gebieden naar verhouding meer gebruikers zijn van protonpompremmers (o.a. omeprazol) en biguaniden (metformine) dan in de hoogste SES-gebieden. In de hoogste SES-categorie zijn naar verhouding meer gebruikers van nasale corticosteroïden (o.a. fluticason) en orale anticonceptiva (o.a. ethinylestradiol/​levonorgestrel voor gebruikers tot 21 jaar) dan in de laagste SES-categorie. 

Stichting Farmaceutische Kengetallen: info@sfk.nl