3,6% meer palliatieve sedatie in 2024
Stijging aandeel palliatieve sedatie in sterftecijfers
Palliatieve sedatie is het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase om zijn lijden te verlichten. De sedatie kan continu, acuut (uren tot een dag) of met tussenpozen worden toegepast. Palliatieve sedatie is geïndiceerd bij patiënten die onbehandelbare ziekteverschijnselen hebben, daaraan ondraaglijk lijden en (bij continue sedatie) naar verwachting binnen één tot twee weken zullen overlijden. De sedatie zelf heeft niet als doel het leven te beëindigen, een nadrukkelijk verschil met euthanasie.
Medicatie
Volgens de Multidisciplinaire Richtlijn Palliatieve Sedatie (2022) is midazolam het middel van eerste keus. Bij continue toediening wordt zo nodig levomepromazine toegevoegd. Van deze middelen worden alleen de parenterale vormen (voor injectie of infusie) gebruikt.
De SFK kijkt voor de bepaling van palliatieve sedatie naar patiënten aan wie midazolam en/of levomepromazine (beide alleen parenterale toediening) extramuraal door de openbare apotheek is verstrekt, waarbij het verschil in dagen tussen hun laatste afleverdatum van deze middelen en de laatste afleverdatum van enig (ander) middel, maximaal veertien dagen bedraagt. Hospices kunnen door zowel intra- als extramurale farmacie worden beleverd; de SFK heeft geen zicht op wat intramuraal aan hospices is geleverd.
Het aantal patiënten dat medicatie voor palliatieve sedatie door de openbare apotheek kreeg verstrekt, is gestegen van ruim 45.000 in 2023 naar iets meer dan 47.000 in 2024 (+3,6%). Hun gemiddelde leeftijd was ongeveer 79 jaar.
Volgens het voorlopige sterftecijfer van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zijn in 2024 circa 172.000 mensen overleden. Met ruim 47.000 mensen die palliatieve sedatie ontvingen, betekent het dat er in 2024 bij 27,5% van de sterfgevallen sprake was van palliatieve sedatie via de openbare apotheek. Het aandeel palliatieve sedatie is in de afgelopen tien jaar gestaag toegenomen, van 19,9% in 2015 naar 27,5% in 2024.
Stichting Farmaceutische Kengetallen: info@sfk.nl