Nierfunctie van belang voor 6,4 miljoen medicijngebruikers
1,8 miljoen 70-plussers gebruikten middel waarbij nierfunctie een rol speelt
Voor sommige geneesmiddelen is de nierfunctie van belang. Van een geneesmiddel dat het lichaam onveranderd via de nieren met de urine verlaat, loopt de concentratie in het bloed op als de nieren dat geneesmiddel niet met de normale snelheid uitscheiden. De mate waarin de nieren hun werk doen wordt uitgedrukt in de creatinineklaring.
Op 40-jarige leeftijd is de creatinineklaring circa 80 ml/min. Vanaf deze leeftijd neemt de nierfunctie geleidelijk af met ongeveer 0,4 ml/min per jaar. De NHG-Standaard Chronische Nierschade adviseert om de nierfunctie te bepalen bij patiënten ouder dan 70 jaar van wie geen (recente) nierfunctie bekend is en die medicatie krijgen voorgeschreven waarbij de nierfunctie van belang is.
Apothekers voeren medicatiebewaking uit op de nierfunctie. De KNMP ondersteunt dit via Medisch Farmaceutische Beslisregels (MFB’s) die zijn opgenomen in de G-Standaard. De achtergronden van de MFB’s zijn terug te vinden op de KNMP Kennisbank.
De SFK heeft geanalyseerd dat in 2024 in totaal 6,4 miljoen mensen ten minste één van de geneesmiddelen gebruikten die zijn opgenomen in deze MFB’s. Van hen waren 1,8 miljoen personen ouder dan 70 jaar.
De geneesmiddelen die het meest werden gebruikt onder 70-plussers, waarbij het functioneren van de nieren van belang is, waren metformine (305.000 gebruikers), rosuvastatine (245.000 gebruikers) en furosemide (210.000 gebruikers).
Labwaarden
Sinds 2013 moet een zorgverlener die bij een patiënt een nierfunctieonderzoek heeft laten uitvoeren, bij een afwijkende nierfunctiewaarde – mits de patiënt hiervoor toestemming geeft – de uitkomst van dit onderzoek meedelen aan de apotheker van de patiënt. Apothekers kunnen deze nierfunctiewaarden in hun AIS vastleggen. SFK ontvangt van ongeveer een derde van de apotheken nierfunctiewaarden.
Stichting Farmaceutische Kengetallen: info@sfk.nl