Farmaciecijfers SFK
Minder gebruikers in 2017 van ADHD-middel methylfenidaat
Daling vooral door minder gebruikers in leeftijd van zes tot vijftien jaar
Nederlandse openbare apotheken verstrekten in 2017 1,3 miljoen keer methylfenidaat aan in totaal 222.000 personen. Voor het eerst daalde het aantal verstrekkingen met 4% en het aantal gebruikers met 2%. Het aantal jongere gebruikers van 6 tot en met 15 jaar nam bijna drie keer zo sterk af. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Meer overstappers onder medicijngebruikers
Regionale dominantie van grootste zorgverzekeraars neemt licht af
Rond de jaarwisseling 2017-2018 wisselden 5,1% van de apotheekbezoekers van verzekeraar. Dit percentage ligt iets hoger dan het jaar daarvoor. Mensen die in 2017 hun eigen risico opmaakten, wisselen minder vaak van verzekeraar. Alhoewel er nog steeds een sterke regionale dominantie van de grootste zorgverzekeraar is, neemt deze licht af. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Helft starters antidepressiva stopt binnen een halfjaar
Een derde antidepressivagebruikers gaat langer dan twee jaar door
Van de bijna 50.000 patiënten die in de eerste helft 2017 startten met een antidepressivum van het SSRI-type, stopte de helft al binnen een halfjaar, terwijl het advies is om antidepressiva minimaal zes maanden te gebruiken. Ook gebruikten vorig jaar bijna een half miljoen patiënten langdurig een SSRI, van wie een derde langer dan twee jaar.
Patentverloop rosuvastatine levert rond € 40 miljoen op
Kosten van rosuvastatine in twee maanden met 60% afgenomen
Nederlandse apotheken verstrekten in 2017 driekwart miljard standaarddagdoseringen (DDD) aan cholesterolverlagers van het statinetype. 14,3% daarvan betrof rosuvastatine. De bijbehorende materiaalkosten voor de statines kwamen uit op € 91 miljoen, waarvan 77% voor rosuvastatine. Patentverloop leidt dit jaar tot een besparing van ongeveer € 40 miljoen. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Opnieuw toename van aantal ondersteunende medewerkers
Minder apothekersassistenten in dienstverband, maar aantal fte's blijft gelijk
Volgens opgave van het Pensioenfonds Medewerkers Apotheken (PMA) waren rond de afgelopen jaarwisseling 15.652 apothekersassistenten in dienst van openbare apotheken, iets minder dan het jaar daarvoor (15.697). Ook waren minimaal 216 assistenten gedetacheerd in apotheken. Over deze cijfers beschikt de SFK dit jaar voor het eerst. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Top drie geneesmiddelen met hoogste uitgaven ongewijzigd
Prijsverlagingen onder druk van prijzenwet laten hun sporen na
Ondanks een daling van het aantal verstrekkingen met 13% is het astma/COPD-middel tiotropium het pakketgeneesmiddel met de hoogste uitgaven (geneesmiddelkosten plus farmaceutische zorgkosten). De top drie is ongewijzigd. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Nederlandse medicijnprijzen bijna 5% lager door Brexit
Opvallende prijsstijgingen binnen preferentiebeleid VGZ
Vanaf 1 april zullen de prijzen van receptgeneesmiddelen met 0,7% dalen. De koersval van het Britse pond ten opzichte van de euro zorgde tot nu toe voor een gemiddelde prijsverlaging van 4,8%. Naast de prijsdalingen waren er in januari 2018 ook opmerkelijke prijsstijgingen bij middelen die VGZ als preferent heeft aangewezen. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Ruim 80% medicijngebruikers bezoekt slechts één apotheek
Apotheektrouw aanzienlijk lager in stedelijke gebieden
Van de medicijngebruikers die in 2017 meer dan eens een apotheek bezochten, ging 82% trouw naar dezelfde apotheek. Als medicijngebruikers meerdere apotheken bezochten, was dat meestal een wijkapotheek en een poliklinische apotheek. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Halvering groei aantal polyfarmaciepatiënten
15% patiënten met vijf of meer chronische middelen krijgt medicijnrol
In wijkapotheken gebruikt 13,5% van de bezoekers vijf of meer geneesmiddelen chronisch. Na een jarenlange sterke toename van dit aandeel polyfarmaciepatiënten, halveerde de groei in de afgelopen twee jaar. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Minder vrouwen aan anticonceptie
Ten opzichte van twee jaar geleden vooral minder twintigers aan de pil
Het aantal gebruiksters van hormonale anticonceptiva in de vruchtbare leeftijd was in 2017 ongeveer 8,5% minder dan twee jaar ervoor. Het zijn vooral minder twintigers die een hormonaal anticonceptivum gebruiken. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Bijna € 25 miljoen minder aan astma-COPD-medicatie
Kostendaling door minder verstrekkingen en goedkopere alternatieven
Nederlandse apotheken verstrekten in 2017 voor € 315 miljoen aan inhalatiemedicatie voor toepassing bij astma en COPD. Dat is bijna € 25 miljoen (7%) minder dan in 2016 en bijna € 50 miljoen minder dan in 2014. Twee spécialités die jarenlang de uitgaven top-10 domineerden, verliezen terrein. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Steeds meer gebruikers nieuwe diabetesmiddelen
Toenemend gebruik van nieuw langwerkend insuline en SGLT-2-remmers
Openbare apotheken verstrekten in 2017 aan 915.000 mensen diabetesmedicatie. Dat zijn er 15.000 (1,6%) meer dan in het jaar ervoor. Deze lichte groei gaat gepaard met toenemend gebruik van de nieuwe langwerkende insuline degludec en van de SGLT-2-remmers dapagliflozine en empagliflozine. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Vaker DOAC's voor starters met antistollingsmedicatie
Vitamine-K-antagonisten tellen steeds minder gebruikers
Openbare apotheken verstrekten in 2017 aan ongeveer 575.000 personen antistollingsmedicatie uit de groep van de VKA’s of van de DOAC’s. Ongeveer 115.000 van hen zijn starters. Bij starters valt de keuze steeds vaker op een DOAC. Vorig jaar gold dat voor het eerst voor meer dan de helft van de nieuwe gebruikers. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Piek in laxansgebruik door landelijke darmonderzoek
24.000 gebruikers van laxantia extra vanwege bevolkingsonderzoek
De overheid startte in 2014 met het bevolkingsonderzoek darmkanker. Inwoners die positief testen op een thuisonderzoek worden uitgenodigd voor een vervolgonderzoek bestaande uit een coloscopie. Daarvoor moet de darm schoon en leeg zijn. Het laxansgebruik piekt onder de groep mensen die daarvoor voor het eerst worden opgeroepen. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Gebruikers betaalden in 2017 minder zelf voor medicijnen
In 2016 was er sprake van toename van eigen betalingen
Openbare apotheken verstrekten in 2017 voor € 174 miljoen aan receptplichtige geneesmiddelen die niet voor vergoeding uit het basispakket in aanmerking kwamen. Dat is € 16 miljoen minder dan in 2016. Voor geneesmiddelen met een inkoopprijs boven de GVS-limiet moesten de gebruikers vorig jaar ongeveer hetzelfde bedrag als in 2016 aan eigen bijdragen ophoesten, namelijk € 39 miljoen. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Laxeermiddel met macrogol meeste gebruikers in 2017
Ontstekingsremmer diclofenac voor het eerst in jaren koploper af
Openbare apotheken verstrekten in 2017 aan 1,23 miljoen mensen een laxeermiddel op basis van een combinatie met macrogol. Dat zijn er 85.000 meer dan in het jaar daarvoor. Daarmee heeft dit middel in 2017 de meeste gebruikers binnen het basispakket. De grootste stijgers, met ieder bijna 100.000 gebruikers erbij, zijn pantoprazol en colecalciferol. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Maag van risicopatiënten steeds beter beschermd
Deel zelfbetaalde maagmedicatie afgenomen sinds invoering maatregel
Openbare apotheken verstrekten in 2017 ruim 800 miljoen standaarddagdoseringen (DDD) aan maagbeschermende medicatie. Die hoeveelheid is vrijwel gelijk aan die in 2016. Apothekers hebben met deze middelen in de loop der jaren de kwaliteit van maagbescherming bij risicopatiënten verbeterd. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Gebruik benzodiazepines vorig jaar verder afgenomen
Hoeveelheid voor rekening van zorgverzekeraar blijft toenemen
Nederlandse apotheken verstrekten in 2017 opnieuw minder benzodiazepines dan het jaar daarvoor. Uitgedrukt in standaarddagdoseringen (DDD) is de hoeveelheid met drie miljoen, bijna 2%, gedaald tot 161,5 miljoen. De hoeveelheid die voor rekening van de zorgverzekeraar komt, is opnieuw toegenomen. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Keuze TCA voor oudere met depressie kan beter
Voorkeur voor nortriptyline bij 65-plussers blijkt niet uit cijfers
Nederlandse apotheken verstrekten in 2017 aan 300.000 mensen minstens één keer een tricyclisch antidepressivum. Bijna 40% van hen is 65 jaar of ouder. Binnen die leeftijdsgroep verdient nortriptyline de voorkeur. Ontwikkelingen sinds de kwaliteitsmeting over 2016 laten zien dat er ruimte is voor verbetering. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Sterke toename gebruik medicinale cannabisolie
Aantal verstrekkingen andere varianten van medicinale cannabis loopt terug
Nederlandse openbare apotheken verstrekken dit jaar naar verwachting 15% vaker dan in 2016 een geneesmiddel met medicinale cannabis. Dat is veel minder dan de stijging van 75% die SFK in 2016 noteerde. Het gebruik van olievarianten van medicinale cannabis neemt wel sterk toe, namelijk met 60%. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.