Farmaciecijfers SFK
99% van Nederlandse openbare apotheken neemt deel aan SFK
De SFK start het nieuwe jaar met hoogste deelnamegraad ooit
Na de oprichting van de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) in 1990 nam het aantal deelnemende apotheken snel toe. Binnen vijftien jaar bedroeg de deelnamegraad meer dan 90%, en vorig jaar werd met de aansluiting van een keten van apotheken de 99%-grens gepasseerd. Poliklinische apotheken en dienst-apotheken nemen in vergelijkbare mate deel. Aldus het SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Medicinale cannabis minder dan 50.000 keer verstrekt
Verhouding tussen gedroogde vormen en olie al twee jaar vrijwel stabiel
Openbare apotheken verstrekken in 2019 naar verwachting zo’n 5% minder vaak medicinale cannabis. Het aantal verstrekkingen daalt daarmee voor het eerst sinds 2017 onder de 50.000. Het aandeel van de verstrekkingen van medicinale cannabis op oliebasis komt in 2019 evenals het jaar ervoor uit op ongeveer 55%. Aldus het SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
50.000 gebruikers van biologicals bij afweerziekte
Gebruik neemt dit jaar naar verwachting met ongeveer 10% toe
Het aantal mensen dat een biological gebruikt ter behandeling van chronische ontstekingsziekten neemt in 2019 verder toe. Naar verwachting zullen poliklinische apotheken dit jaar aan zo’n 50.000 patiënten een biological verstrekken, ongeveer 10% meer dan in 2018. TNF-alfaremmers hebben de meeste gebruikers. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
€ 25 miljoen minder aan cholesterolverlagers
Patentverloop ezetimib nog effectief in 2019, van rosuvastatine niet meer
Per jaar verstrekken openbare apotheken aan ongeveer 2 miljoen mensen een cholesterolverlager. Op basis van cijfers over de eerste tien maanden van dit jaar komen de kosten van deze groep middelen over heel 2019 naar verwachting uit op € 125 miljoen. Dat is € 25 miljoen minder dan in 2018 en € 65 miljoen minder dan in 2017. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Groei lijkt over in markt protonpompremmers
Een derde van gebruikers protonpompremmers betaalt gemiddeld € 16 zelf
Apotheken verstrekten in 2018 aan ongeveer 2,8 miljoen mensen één keer of vaker een protonpomp-remmer. Daarmee is het aantal gebruikers al enkele jaren vrijwel onveranderd. Ook de totale hoeveelheid die apotheken aan protonpompremmers verstrekten, bevindt zich al enige jaren op ongeveer hetzelfde niveau. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Medicatierollen steeds vaker voor twee weken
Lichte stijging aantal mensen met medicatie in individuele distributievormen
Apotheken kunnen pas sinds vijf jaar bij de declaratie onderscheid maken tussen medicatierollen voor periodes van één, twee of drie weken. Het aantal verstrekkingen van geneesmiddelen in medicatierollen nam daarna af. De totale hoeveelheid geneesmiddelen die in die rollen wordt verstrekt, blijft wel toenemen. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Tamsulosine meest toegepaste middel bij mictieproblemen
Een op de vijf 70-plus-mannen gebruikt een geneesmiddel voor plasklachten
Met het stijgen van de leeftijd neemt het aantal mannen met mictieproblemen, ofwel plasproblemen, toe. Het gaat hierbij om klachten als vaker plassen, een zwakkere straal, urineverlies en nadruppelen. Openbare apotheken verstrekten in 2018 aan ongeveer 330.000 mannen een geneesmiddel bedoeld voor die klachten. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Methotrexaat meest door specialist begeleide middel
Onderzoek geneesmiddelgroepen met meer dan 10 miljoen verstrekte DDD’s
Van de veelgebruikte geneesmiddelen vindt bij methotrexaat de begeleiding het meest door specialisten plaats. Aan de andere kant van het spectrum hebben specialisten de minste bemoeienis met het voorschrijven van de anticonceptiepil. De SFK vergelijkt de voorschrijvers van eerste uitgiften met voorschrijvers van de herhaalmedicatie. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Tandartsen schrijven vooral antibiotica en NSAID’s voor
Ruim 40% geneesmiddelen tegelijkertijd met één of meer andere voorgeschreven
Nederlandse apotheken verstrekten in 2018 bijna 1 miljoen keer een geneesmiddel op voorschrift van een mondzorgverlener. Hieronder worden tandartsen, kaakchirurgen en orthodontisten verstaan. De tandartsen schreven daarvan 67% van de recepten uit, de kaakchirurgen 31% en de orthodontisten 2%. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Na pakketmaatregel 7% minder gebruikers van vitamine D3
Ondanks minder gebruikers nemen de uitgaven aan vitamine D3 toe
Voor het eerst sinds de publicatie van de NHG-Standaard Fractuurpreventie daalt het aantal gebruikers van vitamine D3. Deze daling vindt plaats na de pakket-maatregel per 1 januari 2019 waarbij onder meer een aantal geneesmiddelen met vitamine D3 uit het pakket zijn uitgestroomd. Het afnemend aantal gebruikers gaat evenwel gepaard met hogere uitgaven. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Prijsdalingen oktober goed voor € 12 miljoen per jaar
Wet geneesmiddelenprijzen draagt bij aan daling van prijsindex met 0,4%
De prijzen van receptplichtige geneesmiddelen binnen het basispakket namen per 1 oktober met gemiddeld 0,4% af in vergelijking met de maand ervoor. Dat is in 2019 tot dusver de sterkste daling in een maand. De prijsdaling van het antikankermiddel pegfilgrastim – die onder druk van de WGP tot stand kwam – draagt het meeste bij aan de besparing. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Aandeel apotheekbezoekers met intensieve zorg naar 14%
Rapport onderscheidt incidentele, chronische en zorgintensieve patiënten
Het aantal mensen dat chronisch vijf of meer geneesmiddelen gebruikt is in 2018 opgelopen tot één op de zeven apotheekbezoekers. Toenemende vergrijzing en langer thuis wonen liggen aan deze groei ten grondslag. Maagzuurremmers, cholesterolverlagers en antithrombotica worden door deze patiënten het meest gebruikt. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Apotheken verstrekten vorig jaar 350.000 vaccins
Verstrekkingen meningokokkenvaccin via apotheek over hoogtepunt heen
Apotheken verstrekten vorig jaar 350.000 keer een vaccin, 95.000 meer dan in 2017, maar 165.000 minder dan in 2008. Ruim een derde van de verstrekkingen vorig jaar betrof het tetanusvaccin. Het aantal verstrekkingen van het meningokokkenvaccin kwam in 2018 uit op 53.000. Een aantal dat in 2019 waarschijnlijk niet wordt gehaald. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Jonge kinderen vooral lokaal werkende geneesmiddelen
Penicilline-antibiotica vormen uitzondering: veel gebruikt, niet lokaal
In de leeftijdscategorie tot en met 2 jaar en in die van 3 tot en met 12 jaar tellen de penicilline-antibiotica de meeste gebruikers. In de groep van 13 tot en met 17 jaar komt de anticonceptiepil die eer toe. In de eerstgenoemde leeftijdscategorieën zijn het vooral lokaalwerkende geneesmiddelen die de meeste gebruikers hebben. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Anticoagulantia: DOAC blijft terrein winnen op VKA
Ruim helft gebruikers orale anticoagulantia slikt inmiddels een DOAC
Het gebruik van direct werkende orale anticoagulantia (DOAC) is sinds hun introductie ongeveer tien jaar geleden gestaag gestegen. Dit gaat ten koste van de al vele decennia toegepaste ‘bloedverdunners’ van het type vitamine-K-antagonisten (VKA). 53% van de gebruikers van orale anticoagulantia slikt inmiddels een DOAC. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Weesgeneesmiddelenbeleid in Europa werpt vruchten af
Cijfers laten gebruikstoename zien van medicatie voor zeldzame aandoeningen
Openbare apotheken verstrekten in 2018 bijna 40.000 maal een weesgeneesmiddel dat werd vergoed uit het basispakket. Dat is ruim 13% meer dan in 2017. De daarmee gepaard gaande uitgaven bedroegen in 2018 € 106 miljoen. Het gebruik van weesgeneesmiddelen laat een stijgende lijn zien, mede ten gevolge van Europese stimuleringsmaatregelen. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Uitgaven aan farmaceutische zorg stegen in 2018 met 1,1%
Beperkte toename uitgaven betekent opnieuw meevaller voor de overheid
De uitgaven aan de farmaceutische zorg binnen het basispakket die via de openbare apotheken is geleverd, stegen in 2018 met € 47 miljoen tot € 4438 miljoen. Dat is een stijging van 1,1% ten opzichte van het jaar daarvoor. Deze cijfers publiceert de SFK in de jaarlijkse uitgave Data en feiten.
246 miljoen verpakkingen ingekocht door apotheken
Gemiddeld iets meer dan één verpakking per verstrekking
Nederlandse apotheken verstrekten in 2018 gezamenlijk 232 miljoen keer een receptplichtig geneesmiddel. Daarvoor waren 246 miljoen handelsverpakkingen nodig. Dat komt per verstrekking gemiddeld uit op 1,06 verpakkingen. Zonder de verstrekkingen in weekmedicatierollen bestaat de gemiddelde verstrekking uit 1,67 verpakkingen. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
80% recepten in apotheek komt uit pen van huisarts
Bijna 17% afkomstig van specialist en 3% van overige voorschrijvers
Vier op de vijf recepten op basis waarvan openbare apotheken in 2018 een receptplichtig geneesmiddel uit het basispakket verstrekten, waren afkomstig van een huisarts. Het specialisme Interne Geneeskunde voert de lijst aan van specialismes met de meeste geneesmiddelenverstrekkingen in de openbare apotheek. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Tariefinkomsten blijven ver achter bij loonkosten zorg
Andere zorgsectoren beter gecompenseerd uit tarieven dan apotheken
De gemiddelde openbare apotheek zag in 2018 de omzet aan farmaceutische zorg uit het basispakket met 0,8% stijgen naar bijna € 2,23 miljoen. Het deel bedoeld voor vergoeding van zorgactiviteiten nam weliswaar toe met 0,9%, maar dat is maar een derde van de loonkosten-compensatie elders in de zorg. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.