Farmaciecijfers SFK
Minder maagbescherming bij gebruik NSAID
Maagzuurremmers komen per 1 januari van dit jaar niet altijd meer voor vergoeding in aanmerking. Uit onderzoek van de SFK blijkt dat sinds het begin van dit jaar het aantal risicopatiënten van 70 jaar en ouder dat geen maagmiddel gebruikt met zo’n 700 per maand is toegenomen.
Luchtwegmedicatie vaak een combinatie
Nederlandse apotheken verstrekten in 2011 bijna 7,4 miljoen keer een luchtweggeneesmiddel. Dat is 4,3% meer dan het jaar daarvoor. De hiermee gepaard gaande kosten namen met 7,3% sterker toe, tot € 435 miljoen. Ruim 10% van de Nederlandse bevolking gebruikte in 2011 een geneesmiddel bij luchtwegklachten.
Tien geneesmiddelen, 20% van de uitgaven
De TNF-alfaremmers adalimumab en etanercept nemen in 2011, net als in 2010, de bovenste plaatsen in bij de geneesmiddelen met de hoogste uitgaven. TNF-alfaremmers lieten ook de grootste stijging zien. Groeihormoon somatropine is de enige nieuwkomer in de top 10. Dit gaat ten koste van metoprolol.
Stijging uitgaven ook in 2011 gematigd
De uitgaven aan pakketgeneesmiddelen via openbare apotheken zijn in 2011 met 1,6% toegenomen tot € 5 miljard. Vooral de toename van het gebruik van dure geneesmiddelen droeg bij aan die stijging. De beperking van de aanspraak op anticonceptiva en prijsverlagingen hadden een tegenovergesteld effect.
Prijspeil daalt, prijsrisico apotheek loopt op
Het prijspeil van receptgeneesmiddelen daalt in april met 1,4%. Deze daling komt voornamelijk door een aanpassing van de maximumprijzen van geneesmiddelen. Er waren ook prijsstijgingen die een extra bedrijfsrisico voor apotheken vormen. Ze kunnen oplopen tot meer dan €10.000 per apotheek op jaarbasis.
Omvang allergeentherapie neemt verder af
In 2011 verstrekten openbare apotheken 100.000 keer een allergeen ter voorkoming van overgevoeligheidsreacties. Dat is 8% minder dan in 2010. Recent verhoogden een tweetal leveranciers prijzen van allergeenproducten. Door zorgverzekeraarcontracten is dit een extra financieel risico voor apotheken.
Hogere verwerkingsgraad in apotheek
De verwerkingsgraad is in 2011 gestegen tot 22.185 voorschriften per fulltime apothekersassistent. Gerelateerd aan alle apotheekmedewerkers komt de verwerkingsgraad uit op 16.400. De verwerkingsgraad is een maat voor de arbeidsproductiviteit in de apotheek.
Medicijngebruiker blijft bij verzekeraar
Volgens een eerder dit jaar gepubliceerd onderzoek wisselde 6% van de verzekerden rond de voorbije jaarwisseling van zorgverzekeraar. Uit onderzoek van de SFK blijkt dit percentage bij geneesmiddelgebruikers op 3,6% te liggen. Naarmate men meer geneesmiddelen gebruikt is dit percentage lager.
Antistolling op de kaart gezet
Nederlandse apothekers verstrekten in 2011 aan 1,3 miljoen mensen trombocytenaggregatieremmers en aan 420.000 mensen orale anticoagulantia. In Groningen is de voorkeur voor acenocoumarol 140 keer groter dan in het noorden van Zuid-Holland.
Geneesmiddelengebruik verschilt per regio
Inwoners van Noord-Nederland gebruiken naar verhouding meer ACE-remmers en maagmiddelen, terwijl in het zuiden juist meer cholesterolverlagers en antithrombotica worden gebruikt. Orale diabetesmedicatie lijkt vooral in een aantal grote steden meer dan gemiddeld te worden gebruikt.
Medicinaal afvallen
De Nederlandse openbare apotheken verstrekten in 2011 25.000 keer een geneesmiddel dat bedoeld is om te helpen bij afvallen. In januari van vorig jaar verstrekten zij het vaakst een vermageringsmiddel. Van de gebruikers van deze middelen is 80% vrouw.
Verpleeghuismedicatie
De SFK onderzocht het geneesmiddelengebruik in AWBZ-instellingen die door openbare apotheken worden beleverd. Paracetamol wordt door het grootste aantal bewoners gebruikt. De top 10 van het geneesmiddelgebruik vertoont overeenkomst met die van 65-plussers buiten instellingen.
Astma/COPD: ‘Hoe ouwer, hoe trouwer’
Het aandeel patiënten dat trouw geneesmiddelen gebruikt, verschilt voor diverse geneesmiddelengroepen die chronisch dienen te worden toegepast. Bij onderhoudsmedicatie voor astma/COPD zijn het vooral patiënten tot 45 jaar die meer ontrouw laten zien.
Lichte toename aantal apotheken
Op 1 januari 2012 telde Nederland 1997 openbare apotheken. Er zijn vorig jaar 41 nieuwe apotheken bijgekomen, terwijl er 24 de deuren sloten. Deze lichte stijging van het aantal apotheken blijft echter achter bij de toename van het geneesmiddelgebruik.
Bijna kwart vrouwen gebruikt NSAID’s
Nederlandse apotheken verstrekten in 2011 aan 1,8 miljoen vrouwen een pijnstiller uit de groep NSAID’s. Deze groep middelen kent met 23% het grootste aandeel gebruikers onder het vrouwelijke deel van de bevolking, maar dat geldt niet voor alle leeftijdsgroepen.
Omeprazol meest verstrekte geneesmiddel
Na zes jaar de ranglijst te hebben aangevoerd, moet metoprolol in 2011 maagzuurremmer omeprazol voorlaten op de lijst van meest verstrekte geneesmiddelen. Vanwege de beperking van de aanspraak op maagzuurremmers is het de vraag of omeprazol deze lijst ook in 2012 zal aanvoeren.
Prognose geneesmiddelkosten over 10 jaar
De geneesmiddelkosten per inwoner van Nederland zullen in 2021 uitkomen op gemiddeld € 280, als de trends van de afgelopen tien jaar zich ongewijzigd voortzetten. Dit komt neer op een stijging van in totaal 25%.
Prijsrisico afgewenteld op apotheek
Het opnemen van historische prijzen als maximale vergoedingsprijs in de contracten met apothekers leidt alleen al op basis van januariprijzen tot een verlies van gemiddeld € 2000 per apotheek per jaar. Dit bedrag zal door andere prijsverhogingen in de loop van 2012 verder oplopen.
Daling tariefinkomsten verwacht voor 2012
Het loslaten van de door NZa vastgestelde maximumtarieven voor de dienstverlening door apotheken zal in 2012 naar verwachting leiden tot een daling van de tariefinkomsten voor de gemiddelde apotheek van € 27.000. Nieuwe prestaties kunnen deze daling voor een deel compenseren.
Keek op de week
Drie jaar na de invoering van de nieuwe tariefstructuur verstrekken Nederlandse apotheken 7% van de geneesmiddelen op basis van weekuitgiftes. Acetylsalicylzuur voert de lijst aan. Twee derde van deze weekleveringen is bestemd voor een vrouw.