Farmaciecijfers SFK
Nieuwe antipsychotica in opmars
Nederlandse apothekers verstrekten in de eerste helft van dit jaar aan 265.000 verschillende personen een antipsychoticum. Dit is 6% meer dan in dezelfde periode van vorig jaar. Uitgedrukt in dagdoseringen stijgt het gebruik in 2011 naar verwachting met 5%. Deze toename komt vooral op het conto van de relatief nieuwe antipsychotica quetiapine en aripiprazol.
Meer dan 1 miljoen ADHD-voorschriften
Het gebruik van geneesmiddelen bij ADHD overstijgt in 2011 de 1 miljoen voorschriften. Het zijn hoofdzakelijk jonge tieners van 10 tot 12 jaar die deze middelen gebruiken. Van de € 42,5 miljoen omzet komt 60% in beginsel voor rekening van de patiënt.
Huisartsenstaking werkt door in apotheek
Op de landelijke stakingsdag van huisartsen op donderdag 6 oktober 2011 verstrekten openbare apotheken gemiddeld zo’n 45% minder vaak een door een huisarts voorgeschreven geneesmiddel. Het aantal eerste uitgiften op basis van huisartsrecepten lag zelfs bijna 60% lager.
Verzekeraars nog steeds stevig in regio
De vier grote verzekeraars Achmea, UVIT, CZ en Menzis nemen in 2011 bijna 91% van de uitgaven aan geneesmiddelen voor hun rekening. Dit is sinds de introductie van de basisverzekering in 2006 vrijwel ongewijzigd. In hun oorspronkelijke regio’s hebben de voormalige ziekenfondsen nog steeds een stevige marktpositie.
Nieuwe tool voor betere diabeteszorg
Gemiddeld verstrekt een openbare apotheek aan 400 patiënten een oraal antidiabeticum en/of insuline. Met de nieuwe Zorgondersteuning Diabetes/CVRM krijgt de apotheker een instrument om de zorg voor deze groep aantoonbaar te verbeteren.
Gebruikers antidepressiva vooral vrouwen
Naar verwachting verstrekken Nederlandse openbare apotheken dit jaar voor het eerst meer dan een kwart miljard gestandaardiseerde dagdoseringen aan antidepressiva. Dat is 230% meer dan vijftien jaar geleden. Twee derde van de gebruikers van deze middelen is vrouw.
Prijspeil receptgeneesmiddelen blijft dalen
Het prijspeil van receptgeneesmiddelen daalde het afgelopen jaar met ruim 4%. Twee derde daarvan komt voor rekening van de WGP. Voor het restant is het preferentiebeleid van zorgverzekeraars verantwoordelijk. Beide prijsinstrumenten blijven ook hun invloed uitoefenen na de introductie van de vrije prijzen in 2012.
NSAID’s aan kop in poliklinische apotheek
Pijnstiller ibuprofen voert de lijst aan van de in dit jaar meest verstrekte geneesmiddelen via poliklinische apotheken. Het geneesmiddel met de hoogste kosten dat via de poliklinische apotheek de patiënten bereikt, is het oncolyticum capecitabine.
Betere score op indicatoren
De SFK en de KNMP ondersteunen apotheken bij het berekenen van indicatoren uit de basisset kwaliteitsindicatoren. Indicatoren maken het apothekers mogelijk om te sturen op kwaliteit met kwaliteitsverbetering als reëel resultaat. Daarnaast gebruikten zorgverzekeraars kwaliteitsindicatoren om te beoordelen of apotheken in aanmerking kunnen komen voor een hoger tarief.
Geneesmiddelen bij kinderen in een notendop
Van de geneesmiddelen die zijn opgenomen in het basispakket, verstrekten Nederlandse apotheken vorig jaar aan 0-jarige kinderen het vaakst een geneesmiddel tegen spruw. Voor de leeftijdsgroep tot en met 5 jaar hebben de penicillines het hoogste aantal verstrekkingen. Bij de 6- tot en met 10-jarigen is die positie voor de ADHD-middelen.
Pfizer in 2010 de grootste
Geneesmiddelfabrikant Pfizer had in 2010 de grootste omzet aan spécialités. Hiermee was een bedrag van € 325 miljoen aan geneesmiddelkosten gemoeid. Het aandeel van spécialités lag vorig jaar op 68%, terwijl dat tien jaar geleden 71% bedroeg.
Specialistenrecept verschilt per regio
Specialisten schrijven minder vaak een goedkoop geneesmiddel voor dan huisartsen. Met gemiddeld bijna 69% in de eerste helft van 2011 lag dit aandeel bij specialisten lager dan de ruim 75% bij huisartsen. Voorschriften van specialisten aan patiënten in de regio Gorinchem komen het dichtst bij het huisartsencijfer.
Zonder recept van hand tot hand
Het aandeel geneesmiddelen in de handverkoopomzet van de Nederlandse apotheek bedraagt ongeveer 28%. Pijnstiller paracetamol heeft in die groep de grootste bijdrage aan de omzet en wordt het vaakst verkocht. Drie kwart van de apotheken haalt minder dan 5% van de omzet uit handverkoop.
Data en Feiten 2011 gereed
Na een gematigde groei van de geneesmiddelenuitgaven in 2010 zullen deze in 2011 naar verwachting licht afnemen tot € 4.886 miljoen. Dit en andere lezenswaardigheden meldt de SFK in haar jaarlijkse publicatie Data en Feiten 2011, waarvan de verspreiding volgende week plaatsvindt.
Zichtbaar meer oogmiddelen
In de eerste helft van 2011 verstrekten de Nederlandse openbare apotheken 2,75 miljoen keer een oogmiddel dat vergoed werd uit het basispakket. Dat is een stijging van 8%. Middelen tegen droge ogen werden het vaakst verstrekt.
Nederland stukken goedkoper dan buurlanden
Het bedrag dat een Nederlander jaarlijks gemiddeld aan geneesmiddelen uitgeeft, is in 2009 gestegen tot € 341. Dit bedrag ligt 15% onder het West-Europees gemiddelde (€ 402). Het aandeel dat de Nederlandse geneesmiddeluitgaven uitmaken van de totale zorgkosten, is wederom afgenomen en bedroeg 9,7%.
Nog altijd meer maagmiddelen voor minder geld
Ook in 2010 besteedde de Nederlandse bevolking wederom minder aan maagmiddelen. De uitgaven lagen € 32 miljoen lager dan in 2009, terwijl apotheken 70 miljoen dagdoseringen meer verstrekten. Het aantal gebruikers van de middelen bedroeg 2,8 miljoen.
Gematigde groei geneesmiddelenuitgaven
De uitgaven aan pakketgeneesmiddelen via openbare apotheken zijn in 2010 ten opzichte van 2009 met 3% toegenomen tot een bedrag van € 4.921 miljoen. De kosten voor de geneesmiddelen namen licht af. De door de NZa hoger vastgestelde maximumtarieven leidden tot een overall stijging van de totale uitgaven.
50 miljoen euro aan bijbetalingen
Het totaalbedrag aan bijbetalingen voor receptgeneesmiddelen was in 2010 voor het eerst meer dan 50 miljoen euro. Bijna de helft daarvan is besteed aan middelen bij ADHD.
Hoogste uitgaven voor TNF-alfaremmers
TNF-alfaremmers nemen de bovenste twee plaatsen in bij de geneesmiddelen met de hoogste uitgaven in 2010. De uitgaven aan deze twee middelen bedragen € 324 miljoen. Vanaf 2012 komen deze middelen ten laste van het ziekenhuisbudget.